Qoşulmayanlar Hərəkatı yeni dünya düzəninin iştirakçı qüvvəsinə çevrilməlidir

Qoşulmama Hərəkatı və onun ədalətli dünyada sülhün bərqərar olması ideyaları həmişəkindən daha aktualdır və bu, son bir ildə daha da aydın oldu. Xatırladaq ki, 2022-ci il fevralın 24-də Rusiya Federasiyasının Ukraynaya hərbi müdaxiləsinə səbəb məhz Ukraynanın NATO blokuna qoşulmaq “arzusu” və Rusiyanın belə perspektivlərdən kəskin şəkildə imtina etməsi olub. Artıq bir ildən çoxdur ki, Ukraynada döyüşlər davam edir. NATO ölkələri, hətta Ukraynaya yardım göstərsələr də, hələ də müharibəni dayandıra bilmirlər.
Digər tərəfdən, bəzi qüvvələr NATO-ya “müxalif” olan KTMT blokunun mövcudluğundan sovetyönümlü məkanda işğalçılıq və sərhədlərin yenidən cızılması üçün istifadə etməyə çalışırdılar. Məsələn, Ermənistan hakimiyyətinin öz təxribatları ilə Rusiya Federasiyasını “KTMT-də müttəfiq” kimi Azərbaycanla münaqişəyə cəlb etmək istədiyi məqsəd bu idi.
Bu gün ölkələrin hərbi bloklara bölünməsi və sonuncuların qarşıdurması beynəlxalq təhlükəsizliyə ciddi çağırışdır. Buna görə də yeni dünya düzəninin formalaşması, təəssüf ki, qarşıdurma, münaqişələr və müharibələr olmadan yaranmır.
Bu nəticəni Azərbaycan Prezidenti İlham Əliyevin 2023-cü il martın 2-də Qoşulmama Hərəkatının COVID-19-la Mübarizə üzrə Təmas Qrupunun Bakıda keçirilən Zirvə Görüşündəki çıxışından da anlamaq olar:
“Yeni Dünya Nizamı transformasiya prosesindədir. İndi bütün dünya Soyuq Müharibə başa çatdıqdan sonra Şərqlə Qərb arasında ən ciddi qarşıdurmanın şahidi olur və bunun bütün dünya üçün nəticələri var”, deyə İlham Əliyev bildirib.
Hərbi bloklar arasında artan qarşıdurma şəraitində məhz Qoşulmama Hərəkatı dünyanı hərbi ittifaqlara bölmək üçün real alternativ ola bilər. O, böyüklüyündən və iqtisadi potensialından asılı olaraq ayrı-ayrı ölkələrin suverenliyinə hörmətlə yanaşı, müharibələr və hərbi qarşıdurma olmadan yeni sabit və təhlükəsiz dünyanın qurulmasına töhfə verə bilər.
Təsadüfi deyil ki, Azərbaycan Prezidenti çıxışında vurğulamışdır ki, “Qoşulmama Hərəkatı BMT-dən sonra ikinci ən böyük beynəlxalq təsisat kimi beynəlxalq aləmdə daha görünən və effektiv rol oynamalı, yeni dünya nizamının formalaşmasında fəal iştirak etməlidir”.
Lakin müstəmləkə sisteminin diriliş cəhdləri və keçmiş müstəmləkə imperiyalarının əsassız iddiaları yeni təhlükəsiz dünyanın qurulmasına mane olur, dünyanın müxtəlif regionlarında qaynar nöqtələr və gərginlik ocaqları yaradır. Burada İlham Əliyev dünyanın müxtəlif yerlərində öz müstəmləkə imperiyasının qalıqlarını hələ də saxlayan Fransanın dağıdıcı siyasətini xatırlatmağa məcbur oldu.
“Təəssüf ki, bu gün biz neokolonializmə doğru artan tendensiyanın şahidi oluruq. Tarixi müstəmləkəsizləşdirmə prosesi nəticəsində yaranmış Qoşulmama Hərəkatı bəşəriyyət tarixinin bu biabırçı səhifəsini tamamilə çevirmək üçün səylərini birləşdirməlidir.
...Qoşulmama Hərəkatı Komor Adaları İttifaqının hələ də Fransanın müstəmləkəçiliyi altında olan Mayotta adası üzərində mübahisəsiz suverenliyini həmişə güclü şəkildə dəstəkləyib. Qoşulmama Hərəkatının təsis sənədlərində öz əksini tapdığı kimi, biz Fransa hökumətini Yeni Kaledoniya xalqının və Fransanın xaricdəki icma və ərazilərindəki digər xalqların hüquqlarına hörmət etməyə çağırırıq. Avropadan kənarda Fransanın idarə etdiyi ərazilər Fransa müstəmləkə imperiyasının çirkin qalıqlarıdır. Biz həmçinin Fransanı Afrika, Cənub-Şərqi Asiya və digər yerlərdə Qoşulmama Hərəkatına üzv ölkələrə qarşı müstəmləkəçilik keçmişinə və qanlı müstəmləkə cinayətlərinə və soyqırım aktlarına görə üzr istəməyə və məsuliyyəti etiraf etməyə çağırırıq”, deyə Azərbaycan Prezidenti vurğulayıb.
Təəssüf ki, Fransa nəinki dünyanın əsas regionlarında Avropadan kənarda yerləşən keçmiş müstəmləkələrinə müstəqillik verməyi düşünmür, həm də müstəmləkələrinin heç vaxt mövcud olmadığı yerlərdə münaqişələri qızışdırmağa çalışır. Fransanın dəstəyi bir çox cəhətdən erməni millətçilərini Azərbaycan Qarabağ bölgəsinin “miatsum”u (Ermənistana birləşmə) və Azərbaycana qarşı təcavüz tələb etməyə ruhlandırdı.
Qarabağın Ermənistan tərəfindən işğalı illərində Fransa ATƏT-in Minsk qrupunun həmsədri kimi faktiki olaraq münaqişənin dondurulması üçün hər şeyi edib. Təəssüf ki, bu gün Fransa Cənubi Qafqaz regionunda sülh prosesini pozmaq üçün hər şeyi edir, dövlətlərin ərazi bütövlüyünə hörmət əsasında Ermənistan və Azərbaycan arasında sülh müqaviləsinə qarşı çıxan erməni revanşistlərinə dəstək verir və kommunikasiyaların açılmamasına səy göstərir.

Ülviyyə, Hurriyyet.az